Verslag van een van de vrijwilligers.
Een jaar vol kleuren
(De ervaring van Ramesh de Silva, die een jaar als vrijwilliger in de Dr. Reijntjesdovenschool in Moratuwa, Sri Lanka, heeft doorgebracht).
Wat ik zeker kan zeggen over dit jaar is dat ik kleurrijker ben geworden. Ik verwijs hier niet naar mijn nieuwe garderobe, die ik voor mijn terugkeer bij de beroemde goedkope Colombo kledingwinkels heb verzameld. Ik denk ook niet dat dit ook blijkt uit het kunstwerk dat ik met de kinderen van de dove school heb gedaan. Het is meer een kwestie van mijn geest, die aanzienlijk verbreed is tijdens mijn werk in de Dr. Reijntjesdovenschool.
Mijn ervaring met doven was beperkt tot het zien van doven in de metro in mijn geboortestad Kiel in Duitsland en het kijken naar een film genaamd Beyond Silence die gaat over de problemen tussen een horend meisje en haar dove ouders. Zelfs mijn ervaring met kinderen was vrij beperkt, omdat ik geen jongere broertjes en zusjes heb en nooit in een jeugdclub heb gezeten of gewerkt.
Maar plotseling was ik onder hen op het gazon voor de school en realiseerde ik me dat als ik zelf geen probleem zou maken van mijn gebrek aan ervaring, de kinderen dat ook niet zouden doen.
Ik was er gewoon, bereid om me aan hen te binden en plotseling kwam alles vanzelf. Ze zwaaiden naar me, grimasden naar me in hun gebarentaal, wat plotseling volkomen logisch was. En ik hijgde naar achteren om de woorden die ik nodig had uit te voeren, terwijl mijn hoofd werd omgedraaid en mijn armen werden gedraaid om mijn aandacht op iedereen te richten. Eén les leerde ik die dag zelf: Als je niet kijkt is het alsof er niets gebeurd is, omdat er geen communicatie mogelijk is. Zo heb ik mijn ogen geopend.
Ik leerde gebarentaal, Singalees liplezen en -schrijven en hoe ik visuele grappen kan maken of zonder geluid een uitbrander kan geven. Eigenlijk was het meer een herontdekking van wat ik als kind had gekend en vergeten was. Het werken met de kinderen deed me weer zien dat het mengen van kleuren een klein wonder was, de nachtwandelingen door het sterrenlicht en glimwormen hadden een grote impact op mij en de drukke straten werden weer bedreigend. Eigenlijk begon ik alles te beoordelen op de mogelijkheid om alles visueel aan mijn kinderen te presenteren. Als er buiten de school iets met me gebeurde, controleerde ik automatisch hoe ik de volgende ochtend zou pantomimeren als me werd gevraagd waar ik naartoe was gegaan.
Na 10 maanden werk in de Dovenschool zag ik dat de film die mijn onwetendheid ten opzichte van doven voor een deel had opgetild op het Duitse Culturele Instituut werd vertoond en ik nodigde Tineke (de directeur) en een aantal van de leraren en leerlingen uit om mee te gaan. Plotseling zag ik alle problemen van doof zijn in een horende wereld die ik eerder over het hoofd had gezien toen ik er naar keek. De moeilijkheid om met de buitenwereld te communiceren, het probleem om te begrijpen wat er aan de hand was toen de eigen geest in een ander patroon werkte of alleen de geluiden die onbewust gedurende de dag werden gemaakt.
In dat jaar op de Dovenschool en ik heb niet alleen geleerd om het visuele te beoordelen, maar ook om mijn vermogen om te horen te waarderen. Bij het zoeken naar de juiste muziek om een pantomime-drama te begeleiden, het spelen in het symfonieorkest in Colombo of door de jungle te gaan, ben ik zorgvuldiger gaan luisteren.
Op mijn reizen door Sri Lanka ben ik door mijn nieuwe interesses in doof onderwijs en psychologie naar andere dovenscholen gegaan om te zien hoe ze met dezelfde onderwerpen omgaan. En ik zal zeker langskomen bij zo’n instelling in Duitsland als ik terug ben. Dit kleine verslag is slechts een zeer subjectieve kijk op een klein aspect van de Dr. Reijntjesdovenschool in Sri Lanka.
Ramesh de Silva, een vrijwilliger uit Duitsland, die een jaar lang, juli 2001 – juli 2002, in de Dr. Reijntjesdovenschool in Moratuwa, Sri Lanka, heeft gewerkt.